Συναισθηματικές & κοινωνικές δυσκολίες παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες

Αρκετά συχνά γονείς απευθύνονται στον ειδικό με το αίτημα της ενίσχυσης της αυτοεκτίμησης του παιδιού τους το οποίο οδηγεί σε χαμηλή σχολική επίδοση και δυσκολίες στην κοινωνική προσαρμογή. Έπειτα από αξιολόγηση και διερεύνηση πολλές φορές προκύπτει πως το παιδί αντιμετωπίζει μαθησιακές δυσκολίες, οι οποίες δευτερογενώς οδηγούν σε ψυχοσυναισθηματικές δυσκολίες που χρήζουν ειδικής παρέμβασης και ψυχολογικής υποστήριξης με στόχο την ενίσχυση του παιδιού. 

 

Οι μαθησιακές δυσκολίες συνιστούν μια κατηγορία δυσκολιών σύμφωνα με την οποία ένα άτομο έχει δυσκολία να μάθει με τον καθιερωμένο τρόπο. Αυτή η δυσκολία να προσλάβει και να αποδώσει το άτομο την πληροφορία και τη γνώση δε συνεπάγεται ολική αδυναμία μάθησης αλλά αποτελεί μία μαθησιακή ιδιαίτερότητα σύμφωνα με την οποία το άτομο χρήζει ειδικής μαθησιακής διδασκαλίας. Ειδικότερα, ο όρος Ειδική Μαθησιακή Διαταραχή αναφέρεται σε μία ομάδα εγγενών διαταραχών που δυσχεραίνουν τη διαδικασία της μάθησης και μπορεί να αφορούν έναν ή και περισσότερους τομείς μαθησιακής λειτουργικότητας. Ανάλογα με τον μαθησιακό τομέα στον οποίο παρατηρείται η έκπτωση της λειτουργικότητας, οι μαθησιακές διαταραχές μπορεί να αφορούν την ανάγνωση, τη γραπτή έκφραση ή τα μαθηματικά. Σύμφωνα με το DSM-V έχουμε τις εξής: Διαταραχή της Ανάγνωσης, Διαταραχή της Γραπτής Έκφρασης και Μαθηματική Διαταραχή. 

 

Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες συχνά αισθάνονται απογοήτευση, θυμό, μειωμένη γενική αυτοαντίληψη, χαμηλή σχολική αυτοαντίληψη, άγχος, έλλειψη επιμονής στο έργο που τους ανατίθεται, ματαίωση και δυσκολία στις κοινωνικές σχέσεις. Οι επαναλαμβανόμενες εμπειρίες αποτυχίας συσχετίζονται με χαμηλά ακαδημαικά κίνητρα, μειωμένο αίσθημα ικανοποίησης από το γνωστικό έργο, αρνητικές στάσεις προς τα μαθήματα, χαμηλά επίπεδα αυτοαποτελεσματικότητας και έλλειψη ενδιαφέροντος για συνέχιση του έργου (Παπαδάτος, 2008). Επιπροσθέτως, οι δεξιότητες επιβίωσης μέσα στην τάξη αναφέρονται σε συμπεριφορές που επιβάλλονται από κανόνες και συνθήκες που επικρατούν ανά σχολική αίθουσα και καθορίζουν θέματα όπως ο τρόπος και ο χρόνος συνεργασίας εκπαιδευτικού-μαθητών, τα όρια και οι διαδικασίες των μαθητικών σχέσεων και αλληλεπιδράσεων, οι μέθοδοι αναζήτησης μαθησιακής βοήθειας ή διατύπωσης ενός αιτήματος κλπ. (Elksnin & Elksnin, 1995). Οι μαθητές με ΕΜΔ αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην απόκτηση και τη χρήση των δεξιότήτων αυτών με αποτέλεσμα να εμφανίζουν μη αποδεκτές συμπεριφορές, οι οποίες τους στερούν τη δυνατότητα να πάρουν από το σχολικό περιβάλλον τη βοήθεια που πιθανόν χρειάζονται ή τους εμποδίζουν στην προσπάθειά τους να ενταχθούν λειτουργικά στο περιβάλλον της τάξης και να νιώσουν την αναγκαία συναισθηματική ασφάλεια. Τα προβλήματα στη χρήση των δεξιοτήτων επιβίωσης στην τάξη μαζί με τις συναισθηματικές δυσκολίες που συνυπάρχουν οδηγούν τους μαθητές αυτούς σε αρνητική στάση προς το μάθημα, υπό την επίδραση της οποίας διαθέτουν τις δυνάμεις τους κυρίως για να αποφύγουν περαιτέρω αποτυχίες, παρά για να αποκτήσουν νέες γνώσεις. Αναμφίβολα τέτοιες συμπεριφορές επιδεινώνουν την κατάσταση και περιορίζουν δραστικά τις ευκαιρίες των μαθητών με ΕΜΔ να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του σχολείου. (Αγαλιώτης, 2011) 

 

Τα μαθησιακά προβλήματα ή μαθησιακές διαταραχές επεμβαίνουν σημαντικά στη σχολική δραστηριότητα, αλλά και στις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής, οι οποίες απαιτούν ανάγνωση, γραφή ή μαθηματικούς υπολογισμούς. Τα άτομα που αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες έρχονται αντιμέτωπα με μία σειρά εκπαιδευτικών και κοινωνικών και προσωπικών προβλημάτων τα οποία συνήθως συνεχίζονται και μετά την εκπαίδευση και αφορούν την επαγγελματική τους ανεξαρτησία, λόγω του περιορισμένου φάσματος των επαγγελματικών επιλογών, της ελλιπούς πληροφόρησης και της έλλειψης συστηματικού επαγγελματικού προσανατολισμού. Ως αποτέλεσμα τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες που δεν τους παρέχεται έγκαιρα βοήθεια μπορεί να οδηγηθούν σε σχολική αποτυχία, περιθωριοποίηση και κοινωνικό αποκλεισμό. (Παπαδάτος, 2008)

Βιβλιογραφία:

Παπαδάτος, Ι. (2005). Θέματα Μαθησιακών Δυσκολιών και Δυσλεξίας, ΕΚΠΑ

Αγαλιώτης Ι. (2011). Διδασκαλία Μαθηματικών στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση, Εκδόσεις Γρηγόρης 

 

Μάνια Σαριγκουλέ Ψυχολόγος-Ειδική Παιδαγωγός

Έργο αγάπης, Δεκελείας & Ξενοφώντος 19, Αχαρνές (Μενίδι)

Γράφει ο / η: 

Λεωφόρος Δεκελείας 41 & Ξενοφώντος 19, Αλώνια - Πλακάκια
2102460232